Zapowiedź zmian w programie Czyste Powietrze

W związku z niepokojącymi działaniami związanymi ze sprzedażą na polskim rynku oraz dofinansowywaniem w ramach programu „Czyste Powietrze” (PPCP lub program) pomp ciepła, które w rzeczywistości nie spełniają deklarowanych w karcie produktu i etykiecie energetycznej parametrów, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) – w porozumieniu m.in. z przedstawicielami branży producentów i dystrybutorów pomp ciepła oraz stroną społeczną – wypracował dodatkowe wymogi, które z uwzględnieniem okresu przejściowego, zaczną obowiązywać 1 kwietnia 2024 roku.

Zmiany te mają na celu ochronę beneficjentów i zapewnienie, że dofinansowanie w ramach PPCP będzie można uzyskać tylko na urządzenia o potwierdzonej jakości. Gwarancją tego będzie wpisanie danej pompy ciepła na listę zielonych urządzeń i materiałów (ZUM), a dotowane będą tylko te pompy ciepła, które zostaną wpisane na „uszczelnioną” listę ZUM.

Podobne rozwiązanie dotyczyć będzie wyboru kotła zgazowującego drewno oraz kotła na pellet drzewny, przy czym nie planuje się w przypadku tych źródeł ciepła zmiany wymogów PPCP, a jedynie obowiązkowy wybór urządzeń wyłącznie z listy ZUM.

Ważne terminy dla beneficjentów programu „Czyste Powietrze”

Publikacja (ogłoszenie) programu ze zmianami dot. pomp ciepła: styczeń 2024 rok.
Obowiązywanie nowych warunków dotyczących pomp ciepła (zakończenie okresu przejściowego, umożliwiającego zakup i montaż pomp ciepła na dotychczasowych zasadach): 1 kwietnia 2024 roku.

Najważniejsze planowane zmiany dot. pomp ciepła w programie „Czyste Powietrze”

Do dofinansowania w ramach PPCP kwalifikowane będą wyłącznie pompy ciepła, których parametry techniczne zostały potwierdzone badaniami przeprowadzonymi w niezależnych akredytowanych laboratoriach zlokalizowanych na terenie EU lub EFTA, wynik badań powinien być zgodny z danymi w karcie produktu i etykiecie energetycznej danego urządzenia.
Przeprowadzone i przedstawiane przez producenta/dystrybutora badania mają w pełni potwierdzać parametry wskazane w etykiecie energetycznej oraz karcie produktu oraz spełnienie wymogów PPCP.
Kosztem kwalifikowanym w ramach programu będą mogły być wyłącznie pompy ciepła wpisane na listę zielonych urządzeń i materiałów (ZUM), która jest dostępna na stronie internetowej https://lista-zum.ios.edu.pl/.
Wszystkie pompy ciepła znajdujące się obecnie na liście ZUM będą wymagały uzupełnienia dokumentacji o raport z ww. badań (raport będzie mógł być sporządzony w języku innym niż polski, z zastrzeżeniem, że dodatkowo dostarczona musi być skrócona wersja tego raportu w języku polskim).
W okresie przejściowym (do 1 kwietnia 2024 r.) Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ‐PIB), prowadzący na zlecenie NFOŚiGW listę ZUM, na podstawie dostarczanych przez producentów/dystrybutorów raportów z ww. badań, zweryfikuje spełnienie nowych wymogów PPCP przez pompy ciepła wpisane na listę ZUM.
Po zakończeniu okresu przejściowego, na liście ZUM pozostaną tylko pompy ciepła spełniające wymogi PPCP, potwierdzone wskazanymi na powyżej badaniami, które przeszły pozytywną weryfikację.
W przypadku zgłaszania do wpisania na listę ZUM większej liczby pomp ciepła z jednego typoszeregu, możliwe będzie przedstawienie badań dla typoszeregu, przy czym:
- w przypadku, gdy jeden typoszereg obejmuje nie więcej niż 5 podtypów, dopuszcza się przedstawienie raportu z ww. badań dla minimum jednej pompy ciepła z tego typoszeregu,
- w przypadku typoszeregu składającego się z więcej niż 5 podtypów urządzeń, należy przedstawić co najmniej 1 raport z badania urządzenia na każde 5 podtypów,
- modele pomp ciepła uznaje się za należące do jednego podtypu w danym typoszeregu, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
  - identyczna konstrukcja obiegu chłodniczego, ten sam czynnik chłodniczy/roboczy,
  - ten sam producent, typ i liczba sprężarek,
  - ten sam typ elementu rozprężnego,
  - ten sam typ skraplacza,
  - ten sam typ parownika,
  - ten sam typ procesu odszraniania,
  - ten sam sterownik i zasada sterowania wydajnością.

Planowane wymogi techniczne dot. pomp ciepła, które będą umieszczone w zaktualizowanych załącznikach 2/2a/2b do PPCP

Kotły zgazowujące drewno o podwyższonym standardzie / Kotły na pellet drzewny o podwyższonym standardzie
W przypadku kotłów zgazowujących drewno i kotłów na pellet także planowane jest wprowadzenie obowiązku wyboru urządzeń wyłącznie spośród wpisanych na listę ZUM. Wprowadzenie tego warunku spowodowane jest coraz częściej pojawiającymi się przypadkami podawania przez producentów/sprzedawców nieprawdziwych informacji o urządzeniu i wprowadzaniu tym samym beneficjentów PPCP w błąd polegający na tym, że kocioł spełnia wymogi programu.

Nie planuje się jednak w przypadku tych źródeł ciepła, zmiany wymogów, które będą musiały spełniać kotły w stosunku do wymogów obowiązujących w obecnej wersji PPCP. Nie ulegnie zmianie procedura wpisu na listę ZUM i nie będzie konieczności przedkładania żadnych nowych dokumentów w przypadku urządzeń, które obecnie na liście ZUM są wpisane.

Planowany termin wprowadzenia obowiązku wyboru kotła zgazowującego drewno oraz kotła na pellet drzewny wyłącznie z listy ZUM będzie taki sam jak w przypadku pomp ciepła.

Pomoc przy złożeniu wniosku oraz wszelkie informacje dotyczące zmian w programie można otrzymać w punktach konsultacyjno-informacyjnych Programu „Czyste Powietrze”