Precedensowy wyrok w sprawie konieczności uiszczenia abonamentu RTV przez użytkowników telefonów komórkowych, komputerów i tabletów wydał 7 marca 2023 roku Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II GSK 94/20).
Kanwą wyroku była kontrola w siedzibie jednej z firm przeprowadzona w lutym 2018 roku, kiedy ujawniono włączony odbiornik telewizyjny. Za taki odbiornik kontrolerzy uznali monitor LCD podłączony do komputera. Spółce nakazano rejestrację odbiornika telewizyjnego oraz zapłatę 681 zł.
WSA: odbiorniki telewizyjne to nie monitory ani też komputery umożliwiające korzystanie z Internetu
Spółka skierowała sprawę do sądu, i w pierwszej instancji wygrała. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie doszedł do wniosku, że obowiązek płacenia abonamentu RTV obejmuje posiadaczy odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych, które umożliwiają natychmiastowy odbiór programu, przy czym odbiornikami są: telewizor, radio, radio samochodowe, radiomagnetofon czy wieża stereo z radiem, natomiast nie jest nim komputer ani monitor.
WSA wskazał, że takie stanowisko prezentowała Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, jak i Poczta Polska w udostępnionej publicznie informacji – „Za odbiornik radiofoniczny albo telewizyjny uważa się urządzenie stałe lub przenośne umożliwiające natychmiastowy odbiór programu radiowego lub telewizyjnego. Charakteru odbiorników nie mają odtwarzacze audio i odtwarzacze wideo, pozwalające na odtworzenie nagranej wcześniej audycji lub filmu, a także telewizor nie podłączony trwale ani czasowo do żadnej instalacji umożliwiającej odbiór programu, pełniący rolę monitora lub wykorzystywany wyłącznie do celów produkcyjnych” (strona internetowa http://www.poczta-polska.pl).
Zdaniem WSA — mimo skromności uregulowań prawnych w zakresie pojęcia odbiornik telewizyjny — nie ulega wątpliwości, że odbiorniki telewizyjne to nie monitory ani też komputery umożliwiające korzystanie z Internetu, co jest istotne, gdyż z art. 2 ust. 7 ustawy o opłatach abonamentowych nie wynika obowiązek opłacania opłaty abonamentowej przez posiadaczy innych urządzeń niż te, które zostały wymienione w ustawie — odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych (art. 2 ust. 1 u.o.a.). Opłacie abonamentowej w rozumieniu ustawy o opłatach nie podlega sama możliwość oglądania telewizji na jakimkolwiek urządzeniu technicznym lub elektronicznym. WSA podniósł, że obowiązek uiszczania opłaty abonamentowej został w ustawie powiązany z faktem posiadania odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego i brak urządzenia spełniającego przesłanki odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego jest równoznaczny z brakiem zobowiązania do uiszczenia opłaty abonamentowej.
Jak zauważył WSA, wraz z postępem techniki możliwość oglądania telewizji lub słuchania radia nie jest ograniczona jedynie do odbiorników radiowych lub telewizyjnych i słuchanie przez Internet radia lub oglądanie telewizji możliwe jest za pomocą nie tylko odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, ale również komputera, tabletu, telefonu komórkowego, jak też innych urządzeń niewymienionych w ustawie. Ustawa o opłatach abonamentowych nie przewiduje jednak rejestracji i opłat w przypadku urządzeń powstałych w wyniku ekspansji nowych technologii, co zdaniem WSA oznacza, że odbiornik radiofoniczny i telewizyjny rozumiany jest w jego tradycyjnej formie – radio oraz telewizor – i tak też należy traktować abonament, jako opłatę wynikającą z możliwości odbioru programu za pomocą tych urządzeń.
NSA: opłatę abonamentową pobiera się w celu umożliwienia realizacji misji publicznej
Innego zdania był Naczelny Sąd Administracyjny, który za całkowicie niezrozumiały uznał pogląd WSA, jakoby z przepisów ustawy o opłatach abonamentowych miało wynikać, że „osoby oglądające telewizję bądź słuchający radia za pomocą komputera, telefonu komórkowego bądź też tabletu oraz innych urządzeń nie wymienionych w ustawie o opłatach, nie są zobowiązane do płacenia abonamentu radiowo-telewizyjnego”. Pogląd ten WSA uzasadnił tym, że „w ustawie o opłatach nie ma bowiem mowy ani o monitorze LCD do komputera, ani tym bardziej o laptopach, tabletach czy smartfonach”. NSA wskazał, że jest to stanowisko błędne. – Przedstawione tezy kreują bowiem nieistniejącą przesłankę „płacenia abonamentu” w postaci faktycznego „oglądania telewizji” i „słuchania radia” przy pomocy konkretnych urządzeń – jakoby wymienionych w ustawie o opłatach abonamentowych, co miałoby istotnie różnicować sytuację prawną adresatów omawianych przepisów, gdyby korzystali oni z urządzeń, których w ustawie o opłatach abonamentowych nie wymieniono — wyjaśniono.
Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że opłatę abonamentową pobiera się w celu umożliwienia realizacji misji publicznej i powiązana jest ona z możliwością korzystania z publicznego radia i telewizji, a nie z faktycznym wykorzystaniem tej możliwości na konkretnym typie urządzenia, co ujął sąd pierwszej instancji w stwierdzeniu „odbiornik w jego tradycyjnej formie” – radio oraz telewizor; natomiast abonament „jako opłatę wynikającą z możliwości odbioru programu za pomocą tych urządzeń”.
Abonament RTV 2024
Przypomnijmy, iż w 2024 roku opłata za 1 miesiąc korzystania z radioodbiornika wynosi 8,70 zł miesięcznie (jeżeli abonent każdego miesiąca uiszcza opłatę, wówczas opłata za okres 12 miesięcy wyniesie 104,40 zł). Z kolei opłata za 1 miesiąc korzystania z odbiornika telewizyjnego lub telewizyjnego i radiofonicznego wynosi 27,30 zł miesięcznie (jeżeli abonent każdego miesiąca uiszcza opłatę, wówczas opłata za okres 12 miesięcy wyniesie 327,60 zł).
Źródło: rp.pl
