Jakie są przepisy dotyczące urlopu wychowawczego na dziecko z niepełnosprawnością? Rodzicom dzieci z niepełnosprawnością przysługuje dłuższy urlop wychowawczy, tzw. dodatkowy urlop wychowawczy. Ile miesięcy wolnego można łącznie uzyskać? Czy urlop wychowawczy na dziecko niepełnosprawne jest płatny?

Przede wszystkim przepisy dotyczące urlopu wychowawczego na dziecko zdrowe dotyczą również dzieci z niepełnosprawnościami. Dla przypomnienia jest to łącznie 36 miesięcy na rodziców, z czego jeden miesiąc przysługuje drugiemu rodzicowi. Jedna osoba korzysta więc maksymalnie z 35 miesięcy urlopu. Istnieją jednak przypadki, kiedy jedna osoba może wykorzystać 36 miesięcy urlopu i należą do nich:

  1. brak drugiego rodzica z powodu śmierci,
  2. drugi rodzic nie ma władzy rodzicielskiej nad dzieckiem,
  3. drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu,
  4. dziecko pozostaje pod opieką jednego opiekuna.

Z urlopu można skorzystać do roku ukończenia przez dziecko 6 roku życia. Chodzi tutaj o rok kalendarzowy, w którym dziecko kończy 6 lat, a więc z urlopu może korzystać do 31 grudnia roku kalendarzowego. Urlop ten może być podzielony maksymalnie na 5 części, a o ich liczbie decydują kolejne wnioski składane do pracodawcy.

Dodatkowy urlop wychowawczy na dziecko z niepełnosprawnością

Co więcej, rodzicom dzieci niepełnosprawnych przysługuje dodatkowy urlop wychowawczy niezależnie od wyżej opisanego. Uregulowano go w art. 186 § 3 Kodeksu pracy:

Jeżeli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki pracownika, niezależnie od urlopu, o którym mowa w § 2, może być udzielony urlop wychowawczy w wymiarze do 36 miesięcy, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

Do skorzystania z dodatkowego urlopu wychowawczego ważne jest spełnienie następujących warunków:

  • posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności dziecka,
  • konieczność sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem z powodu stanu zdrowia,
  • opiekowanie się dzieckiem do 18 roku życia.

Wymiar dodatkowego urlopu wychowawczego jest tożsamy z wymiarem podstawowego urlopu wychowawczego i wynosi 36 miesięcy. Inny jest natomiast wiek dziecka, do którego można go wykorzystać, a mianowicie – 18 lat. 36 miesięcy ponownie przysługuje łącznie matce i ojcu dziecka. Jednoczesne korzystanie z urlopu jest dozwolone, ale wymiar urlopu liczy się wówczas podwójnie. Jeśli matka i ojciec w tym samym czasie przebywają na 8-miesięcznym urlopie, wykorzystają tym samym 16 miesięcy z dozwolonej puli 36 miesięcy.

Czy urlop wychowawczy na dziecko z niepełnosprawnością jest płatny?

Zasadą jest, że urlop wychowawczy i to niezależnie od tego czy jest przyznawany na opiekę nad zdrowym czy niepełnosprawnym dzieckiem, jest bezpłatny. Jest tylko jedna sytuacja, kiedy w trakcie urlopu wychowawczego otrzymuje się pieniądze. Funkcjonuje dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie urlopu wychowawczego. Przysługuje jednak tylko tym osobom, które pobierają zasiłek rodzinny, a więc spełniają kryterium dochodowe. Aktualnie jeśli w rodzinie jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności kryterium dochodowe do zasiłku rodzinnego wynosi 764 zł.

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem w czasie urlopu wychowawczego ma stałą wysokość i wynosi 400 zł miesięcznie. Gdyby przysługiwał za niepełny miesiąc kalendarzowy, liczy się go jako 1/30 z 400 zł na każdy dzień. Wynik zaokrągla się w górę do 10 gr. Co do zasady dodatek ten pobiera się przez 24 miesiące, chyba że przy jednym porodzie urodziło się więcej dzieci lub sprawowana jest opieka nad dzieckiem niepełnosprawnym. W omawianym w tym artykule przypadku 400 zł należy się za 72 miesiące kalendarzowe (opieka nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności).

Wniosek o dodatek do zasiłku rodzinnego składa się w ośrodku pomocy społecznej lub innej jednostce organizacyjnej gminy, która przejęła realizację obowiązków z zakresu pomocy społecznej. Jeśli rodzice przebywają równocześnie na urlopie wychowawczym, przysługuje tylko jeden dodatek.

Źródło: kadry.infor.pl